راهكارهاي ساده كاهش مصرف برق در منازل/ دمايي كه مصرف برق را به طور قابل توجهي كاهش مي‌دهد

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، "هانيه يوسفي متقاعد" در همین رابطه اظهار کرد: برق يكي از ارزشمندترين انواع انرژي است كه بدون هيچ جايگزيني، نقش بسيار مهمي در رفاه خانوار دارد.
وي با اشاره به اينكه كشور ما از نظر شاخص‌هاي دسترسي به برق شهري در وضعيتي بالاتر از متوسط جهاني قرار دارد، متوسط جهاني اين شاخص در سال 2018 را معادل 89.5 درصد و در كشورمان 100 درصد عنوان و تصريح كرد: با اين حال افزايش روز افزون تقاضاي برق در بخش‌هاي مختلف جامعه، پاسخگويي به اين تقاضا را به‌خصوص در ساعات اوج بار بسيار هزينه‌بر كرده و با توجه به پايين بودن سهم برق در سبد هزينه خانوار ايراني، رعايت الگوي مصرف تنها با افزايش تعرفه برق، قابل عملياتي شدن نيست.
يوسفي حدود 32 درصد از مصرف برق كشور را مربوط به بخش خانگي عنوان كرد و افزود: مشتركان پرمصرف خانگي اغلب جزو دهك‌هاي بالاي درآمدي هستند. اين دسته از مشتركان كه اغلب به دليل داشتن مسكن با متراژ بالا و استفاده از انواع وسايل برقي، برق بيشتري مصرف مي‌كنند، تنها با افزايش تعرفه‌ها، مصرف خود را كاهش نخواهند داد بلكه رعايت الگوي مصرف برق، نيازمند آموزش همگاني، تنوير افكار عمومي، آگاهي بخشي به جامعه و اشاعه فرهنگ صحيح مصرف در خانواده‌ها است.
وي ادامه داد: گرچه هر فرد يا خانواده با توجه به محدوديت‌هاي درآمدي و قيمت‌هاي نسبي، شرايط اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي ممكن است سبد مصرفي خود را بهترين الگوي مصرف برق تلقي كند، اما اين الگو مي‌تواند در بعد كلان با سياست‌هاي اقتصادي و اولويت‌هاي كشور متناقض باشد.
وي تصريح كرد: افزايش بي‌رويه مصرف برق نياز به احداث  نيروگاه‌هاي بيشتر و خارج از برنامه و متناسب با آن توسعه شبكه انتقال تا توزيع را افزايش مي‌دهد كه خود مستلزم صرف هزينه‌هاي كلان و در عين حال بسيار زمانبر است. لذا با مديريت مصرف برق نه تنها از سرمايه گذاري‌هاي سنگين جلوگيري مي‌شود، بلكه امکان استفاده از اين سرمايه گذاري را در ساير امور عمراني، زيربنايي و توليدي فراهم می‌کند كه علاوه بر رونق كسب و كار و بهبود اقتصاد خانواده‌ها، توسعه اقتصاد كشور را به همراه دارد.

راهكارهاي ساده كاهش مصرف برق لوازم خانگي
يوسفي افزود: به طور كلي خانوارها مي‌توانند با چند راهكار ساده و بدون هزينه و بدون آنكه از رفاه خانواده‌شان كاسته شود، هزينه برق را كم كرده و به تامين برق پايدار شبكه و توسعه كشور هم كمك كنند كه از آن جمله مي‌توان به موارد ذيل اشاره كرد:
خريد آگاهانه لوازم برقي خانگي: لوازم برقي خانگي از جمله لوازم مصرفي بادوام محسوب مي‌شود به خصوص در مورد آن دسته از لوازم برقي مثل يخچال و فريزر كه مصرف دايمي دارند و در تمام طول شبانه روز در حال كار هستند. در هنگام خريد لوازم برقي بايد به برچسب انرژي دستگاه دقت كرد. برچسب انرژي نشان دهنده كيفيت محصولات از نظر مصرف انرژي است. شاخص مصرف انرژي با حروف لاتين A تا G مشخص مي‌شود كه هر حرف داراي رنگي مخصوص به خود از سبز تا قرمز است. حرف A كه در برچسب انرژي با زمينه سبز پررنگ نشان داده مي‌شود به معني كمترين مصرف انرژي و بيشترين كارايي است. از سال 2010 درجه كيفيت مصرف انرژي در گروه  A به سه زيرگروه  +A و ++A و +++A  تقسيم مي‌شود كه برچسب  +++A به عنوان بهترين رتبه از نظر ميزان مصرف انرژي شناخته مي‌شود.

كولرهاي آبي و گازي: از ميان انواع تجهيزات سرمايشي، كولرهاي گازي پرمصرف ترين لوازم برقي محسوب مي‌شوند. بايد توجه داشت كه ظرفيت سرمايشي كولرها متناسب با فضاي مورد استفاده و شرايط آب و هوايي محل انتخاب شود و انتخاب كولرهاي با ظرفيت بيشتر از حد نياز، افزايش مصرف برق را در پي دارد، به عنوان مثال در مناطق گرم و خشك از كولرهاي آبي و در مناطق شرجي و مرطوب از كولرهاي گازي براي خنك كردن محيط استفاده مي‌كنند.
در صورت استفاده از كولرهاي آبي نيز بايد به اين نكات توجه داشت كه كانال كشي كولر بايد از كوتاه ترين مسير انجام شود چرا كه هر چه مسير كانال كشي كولرهاي آبي طولاني‌تر باشد، فشار هوا در كانال‌ها افت پيدا مي‌كند و براي جبران آن به انرژي بيشتري نياز داريم و سرماي حاصل نيز كمتر مي‌شود، همچنين با استفاده از پشم شيشه يا ساير عايق ها براي آن دسته از كولرهايي كه كانال آنها خارج از ساختمان قرار دارد، مي‌توان مانع از گرم شدن كانال و هدر رفتن سرما در اثر تابش مستقيم نور خورشيد شد.
استفاده از سايه بان و استفاده از دور كند از عواملي هستند كه مي‌تواند به كاهش مصرف برق در كولرهاي آبي منجر شود. همچنين كولرهاي آبي از دو نوع واسط تبخير (پوشالي يا سلولزي ) استفاده مي‌كنند. كولرهاي پوشالي نسل قديمي كولرهاي آبي هستند كه مصرف انرژي بالايي دارند و بايد هرسال پوشال آنها تعويض شود. كولرهاي سلولزي نسل جديدتر كولر هستند كه به نسبت كولرهاي پوشالي مصرف انرژي كمتري داشته و مي‌توان از پدهاي سلولزي آن چندسال استفاده كرد.
سرويس سالانه كولرها نيز در كاهش مصرف انرژي بسيار تاثيرگذاراست. به علاوه مادران در خانواده‌ها سعي كنند در تابستان و ساعت‌هاي گرم روز از چند وسيله گرمازا مثل اجاق گاز، سماور و … استفاده نكنند زيرا استفاده ازاين وسايل باعث بالا رفتن دماي محيط مي‌شود و در نتيجه بايد كولر براي مدت بيشتر و با دور تند كار كند تا دماي محيط را پايين بياورد. استفاده از دور تند كولر آبي مي تواند مصرف برق را تا 2 برابر افزايش دهد.
در مورد كولرهاي گازي، انتخاب دماي آسايش 25 درجه، مصرف برق را به ميزان قابل توجهي كاهش مي‌دهد. پنل داخلي كولر را روبروي محل نشستن در فضا قرار بدهيد و فراموش نكنيد كه هواي خنك كولر گازي از پنل داخلي، به سمت جلو (پنج تا ده متر) جريان دارد پس در زمان نصب، اين موضوع را درنظر بگيريد و از نصب پنل داخلي كولر گازي مقابل درب ورودي و يا پنجره‌هايي كه معمولا آنها را باز مي‌گذاريد خودداري كنيد.
ذرات معلق و گرد و غباري كه وارد فيلتر كولر گازي مي‌شود، منافذ آن را به مرور مي‌بندد و در نتيجه فشار بيشتري به كولر گازي وارد مي‌شود و كولر بايد انرژي بيشتري براي خنك كردن هوا مصرف كند بنابراين با تميز كردن فيلتر كولر گازي مي‌توان از فشار مضاعف به سيستم سرمايشي جلوگيري كرد.

سيستم‌هاي روشنايي: براي كاهش مصرف برق و كاهش هزينه خانوار، در طول روز از روشنايي طبيعي استفاده كنيم. از لحاظ علمي استفاده از نور طبيعي بر سلامت روحي و رواني افراد اثر مثبت دارد، براي عبور نور طبيعي و داشتن روشنايي مطلوب، شيشه پنجره‌ها را پاكيزه نگه داريم.
چيدمان وسايل منزل به گونه‌اي باشد كه بازدارنده نور روز نباشد. در رنگ آميزي ديوارها، سقف‌ها، پنجره و درب ها از رنگ روشن استفاده شود تا ميزان بازتاب نور افزايش يابد. در هنگام سيم كشي برق ساختمان سعي شود بخصوص در مورد لوسترها حتماً از كليدهاي دو پل استفاده شود تا بتوان در مواقع غيرضروري برخي از لامپ‌ها را خاموش كرد.
در محل كار كه نور بيشتري مورد نياز است به جاي افزايش تعداد لامپ، گرد و غبار آنها را پاك كنيم و بهتر است در راه پله‌ها، راهروها و مشاعات ساختمان از سيستم روشنايي هوشمند استفاده شود.
جايگزين كردن لامپ‌هاي LED و كم مصرف به جاي لامپ‌هاي رشته‌اي و هالوژن بازدهي سيستم روشنايي را افزايش مي‌دهد. از جمله مزاياي لامپ‌هاي LED مي‌توان به مصرف انرژي پايين، طول عمر بالا( معمولاً عمر متوسطي بين 25000 تا 80000 ساعت دارد و در صورت روشن ماندن دائمي حدود سه سال عمر مي‌كند)، تنوع بالاي مدل و رنگ و نامحدود بودن دفعات خاموش و روشن كردن يا قابليت كليد زني PWM)) نامحدود اشاره كرد.
از ديگر مزاياي لامپ‌هاي LED بازده نوري بالاي آن است. در حال حاضر لامپ‌هاي LED، بازدهي بين 74 تا 120 لومن بر وات دارند البته در برخي فناوري‌هاي ساخت لامپ‌هاي LED ، بازدهي لامپ به 300 لومن بر وات نيز رسيده و اين در حالي است كه اين مقدار براي لامپ رشته‌اي 10 تا 15 لومن و براي لامپ كم مصرف 45 تا 65 لومن بر وات است.
در واقع مي‌توان گفت لامپ‌هاي LED، لامپ‌هاي فوق كم مصرف هستند. لامپ‌هاي كم مصرف فلورسنت حاوي جيوه است و انهدام غيراصولي و يا رها كردن و شكستن آنها مي‌تواند منجر به آلوده شدن محيط زيست شده و مشكلاتي براي انسان‌ها و ساير موجودات زنده ايجاد كند همچنين نور لامپ LED هيچ اشعه‌ ماورا بنفشي ساطع نمي‌كند و از نظر محيط زيست به عنوان نور سبز شناخته مي‌شود.
معمولاً لامپ LED هزينه اوليه بيشتري نسبت به لامپ كم مصرف دارد اما از آنجا كه طول عمر لامپ LED، 4 تا 5 برابر طول عمر لامپ‌هاي كم مصرف و مصرف انرژي اين لامپ‌ها يك سوم تا يك چهارم لامپ‌هاي كم مصرف فلور سنت است، پس در طول زمان، استفاده از لامپ‌هاي LED توجيه اقتصادي بيشتري دارد.

يخچال و فريزر: يخچال و فريزر جزو آن دسته از لوازم برقي خانگي هستند كه مصرف دائمي دارند و در تمام طول شبانه روز در حال كار هستند، رعايت نكات زير مي‌تواند مصرف برق اين لوازم را كاهش داده و از استهلاك آنها نيز جلوگيري كند.
در هنگام خريد يخچال و فريزر علاوه بر دقت به برچسب انرژي و اطمينان از كم مصرف بودن يخچال، حتما اندازه يخچال را با توجه به تعداد افراد خانواده انتخاب كنيد. به عنوان مثال يك خانواده چهار نفره بايد يخچالي به ابعاد 18 تا 22 فوت مكعب خريداري كند، يك فوت مكعب معادل 28.32 ليتر و هر ليتر نيز مكعبي با ابعاد10cm×10cm×10cm است بايد توجه داشت يخچال بزرگ، برق بيشتري مصرف مي‌كند و در عين حال فضاي بيشتري را نيز اشغال خواهد كرد.
قراردادن يخچال و فريزر در مجاورت منابع و دستگاه‌هاي حرارت زا از قبيل اجاق گاز، آبگرمكن و همچنين تابش مستقيم نور آفتاب باعث افزايش مصرف انرژي مي‌شود. از قرار دادن مواد غذايي گرم و داغ در يخچال و فريزر بپرهيزيد، ابتدا اين مواد را در محيط اتاق به دماي معمولي رسانده و سپس در يخچال و فريزر قرار دهيد.
از سالم بودن نوار لاستيكي درب يخچال اطمينان حاصل كنيد. به مرور زمان نوار لاستيكي درب يخچال خاصيت انعطاف پذيري خود را از دست داده و هواي بيرون به داخل يخچال نفوذ مي‌كند، همين امر باعث مي‌شود موتور يخچال جهت حفظ دما به طور مداوم فعاليت كند.
درب يخچال را زياد باز و بسته نكنيد، هر چقدر درب يخچال به طور مداوم باز و بسته شود تاثير آن بر افزايش صورتحساب برق قابل مشاهده خواهد بود. اگر يخچال شما مجهز به سيستم خودكار برفك زدايي نيست، بهتر است در فواصل زماني مشخص نسبت به رفع برفك‌ها اقدام شود چرا كه برفك زدايي يخچال، مصرف انرژي برق را كاهش مي‌دهد.
قرار داشتن تلويزيون، لپ تاپ، مودم، مايكروفر و ساير لوازم الكترونيكي در حالت آماده به كار (استند باي)، به معناي تداوم مصرف برق است. لذا اگر از يك دستگاه به مدت طولاني استفاده نمي‌شود حتما آن را از مدار برق خارج كنيد.

گزارش از: قدرت اله عليزاده